Зошто Wikileaks е погрешен потег?

На почеток, да се разбереме: апсолутно сметам дека мора да постои транспарентност во работењето на владите, без оглед дали се мали или големи, Америки или Македонии. Тоа доаѓа без исклучок.
Дека навистина мислам така, зборува фактот што сум еден од основачите и (поранешен) член на бордот на Транспарентност Македонија. Да нема забуна.
Слободата на новинарството и говорот ми е многу блиска, затоа што и самиот бев сопственик на весник и негов извршен директор скоро 7 години („Форум Магазин“, во „добрите“ денови). За разни весници пишувам од свои 19 години, имам објавено повеќе стотици написи и член сум на ЗНМ од 1986 (иако не учествував во последниве настани).
Натаму, со тоа што не го оправдувам потегот на Асанж не значи дека ги оправдувам потезите на САД, само можам да ги разберам. Ниедна држава, а особено не една од најмоќните во светот, нема да стои со скрстени раце кога ја „чепкаат“. Добога, па со скрстени раце нема да стои ни дете од градинка ако другарчето го мавне со нешто.

И, ве молам, не ги мешајте сите светски несреќи во иста чорба.
Викиликс и Асанж ниту ќе ги запрат војните, ниту ќе донесат светска добросостојба. Американците нема да се повлечат од никаде каде што им се интересите, без оглед дали нам ни се допаѓа тоа или не, па дури и да се објават некакви документи.
Приказните за „дивјаштвото“ на оваа или онаа земја се кажуваат од почетокот на човештвото, тие постоеле и уште ќе ги има.
Кој сѐ не е за осуда? Кортез, кој ги истребил Ацтеките, Британците кои го експлоатирале половина од светот, Србите кои ги убиваа Албанците, или Албанците кои ги убиваа Србите и им ги продаваа органите?

Не само САД
Со објавувањето на документите не се зафатени само САД, туку и многу други земји, вклучувајќи ја и нашата.
Секоја земја си има свои тајни, особено кога се работи за дипломатијата. Објавените документи прeтставуваат само одредени дискретни точки во некои подолги процеси, а никако слика на сите случувања.

Не може секоја држава лесно да се справи со оддавање на тајни, почнувајќи од нашата. Што ако се дознаат работи за процесот на преговарање на Охридскиот договор? Не велам дека не треба да се дознаат, но мора да има историска дистанца -- нашата демократија е премногу кревка за да издржи посилни удари. Не е многу убаво, но тоа е факт.

Ај, на страна ние. Објавени се тајни документи за Пакистан и Индија. Тоа се две земји кои постојано се на работ на војна, а -- уште полошо -- имаат и нуклеарно оружје со слаба контрола врз него. Колку документи требаат, па некој луд Индиец или Пакистанец да го стисне копчето? Кој е прагот? Џулијан Асанж да не го знае?

Според документите, Папата рекол дека не ја сака Турција во ЕУ. Тоа значително може да ја поремети стабилноста на Блиски Исток, каде што Турција е можеби клучниот фактор. Што ако се свртат кон исламизмот? Што ако Инџирлик не е веќе база на НАТО? Дали сте подготвени за уште една војна, која -- сосема сигурно -- ќе го зафати и Балканот?

Назад на САД
Викиликс ги објави броевите на социјалното осигурување на американските војници. Тоа ниту е транспарентност, ниту слобода на говорот. Тоа е малициозност.
Во некои од документите се објавени и имињата на Афганистанците - соработници на Здружените сили (во кои учествува и Македонија). Што мислите, дали се тие сеуште живи? А нивните семејства, жени, деца? За мене, само ова е доволно Асанж никогаш да не излезе од затвор.
Натаму, објавени се технички документи за уред кој го поседува САД и кој може да спречи експлозии на бомби. Бомбонче за терористите.
Будалата Асанж се заканува дека ќе ги објави тајните нацрти за составување на термонуклеарни бомби. Изберете кој ќе бенефицира: слободата на говорот, Ал каеда, Иран или некој трет лудак?

Кој е Асанж?
Да се запрашаме, кој навистина е Џулиан Асанж? Храбар борец за слободата на говорот? Робин Худ на понижените и искористените? Плејбој кој, во среде криза, има време за курварлаци (со или без кондом, сеедно)?

Кој ги финансира неговите ескапади?
Немојте да се лажете и да мислите дека PayPal е доволен (а и тоа сега го нема), и дека не се следи секој долар/евро/фунта од таквите сметки. Тоа е за мачкање очи пред јавноста.
Хостирањата по Швајцарии, Шведски, Холандии чинат пари. Неговото летање по светот чини пари. Големата организација зад него чини пари. Луѓето кои му помагаат и работат за него сакаат да живеат од нешто, без оглед колку го сакаат.
Тоа што Асанж може да „пропадне во земја“ во момент кога го бараат 20 најдобри светски тајни служби не е случајно.
Кој му ги обезбедува контактите на Асанж -- контакти во самата утроба на американските тајни служби и нивните компјутерски датабази? Му се јавуваат на телефон, дома, додека гледа фудбал на телевизија?

Некој го помага, го финансира и го подучува -- тоа е очигледниот одговор. The usual suspects - Иран, Кина, па и Русија, први паѓаат на ум. Сите тие имаат корист од хаосот кој тој го прави.
Викиликс е добро организирана и добро фундирана операција, која може да ја замисли и поддржува само искусна тајна служба. Асанж е само фронт-енд, кловн кој фаќа поени и жени.

Џулијан Асанж најмалку на срце ја има транспарентноста и не е искрен.

Што ќе се случи?
Како што предупредија и „Репортери без граници“, ова протекување само ќе предизвика уште помала транспарентност и подлабоко вкопување на владите.
Ќе се воведат уште построги мерки, подобри алгоритми за енкриптирање. Ќе се променат законите, ваквиот вид на објавување ќе стане еднаков на веле-предавство.
Штета ќе имаме сите ние, ќе имаат и вистинските новинари, оние кои на регуларен начин доаѓаат до своите информации.

Поддржувањето на налудничави луѓе кои без критериум прават работи -- тврдам -- исклучиво во своја корист, не води никаде.